Czym są kryptowaluty?

Jak powszechnie wiadomo pierwsze przykazanie inwestora brzmi: nigdy nie inwestuj w coś, czego nie rozumiesz. Dlatego w tym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytanie czym są kryptowaluty i pomóc ci zrozumieć jaka jest istota ich działania. Ustalimy do czego służą, jakie są ich podstawowe cechy, co odróżnia je od walut tradycyjnych a także przedstawimy ogólną charakterystykę tej nowej klasy aktywów, tak by łatwiej było Ci wystartować.

Zatem zaczynamy

Podstawowym pytaniem jakie się nasuwa już na wstępie jest: czym właściwie są kryptowaluty? By nie nadużywać technicznego języka możemy powiedzieć, że są to protokoły internetowe zabezpieczone kryptograficznie, służące do przesyłania wartości, danych oraz obsługi i tworzenia programów. Pierwszą krypto walutą w historii był Bitcoin. Uruchomiono go w 2009 roku i w zamyśle miał być próbą odpowiedzi na problemy targające światem finansów w kulminacyjnym momencie kryzysu finansowego. Jego sieć działa jak publiczna księga rozrachunkowa zawierająca historię wszystkich transakcji, których dokonano od momentu jego uruchomienia. Użytkownicy wymieniają się Bitcoinem i innymi krypto walutami za pośrednictwem anonimowych portfeli, do których tylko oni mają dostęp. Transfery pomiędzy portfelami zostają zatwierdzone przez sieć i dodawane do historii w postaci bloku wypełnionego transakcjami. Stąd wzięła się też nazwa technologii, na której opiera się bitcoin – blockchain.

CZYM JEST BLOCKCHAIN I JAK DZIAŁA?

Mówiąc najoględniej jest to system rejestrowania transakcji polegający na budowaniu łańcucha, do którego dołącza się chronologiczne kolejno wykonywane transakcje w sieci. Po zatwierdzeniu puli transakcji są one pakowane razem w postaci nowego bloku i dołączane do poprzedniego. Chronologicznie zatwierdzone bloki tworzą łańcuch, będący zapisem wszystkich transakcji od momentu uruchomienia sieci. Technologia blockchain stoi za większością krypto walut ale zdarzają się też projekty stosujące inne rozwiązania. Od momentu uruchomienia sieci Bitcoin powstało wiele projektów kryptowalut opierających się na tej technologii. W momencie tworzenia tego kursu istnieje ich około dwóch tysięcy. Różnią się od siebie przeznaczeniem i starają się rozwiązać problemy z różnych dziedzin jak finanse, bankowość, przechowywanie danych, publikowanie treści, a nawet głosowanie w wyborach. Bez względu na to do czego służą i kto ich używa, łączy je kilka cech wspólnych, które wymienimy za chwile. Ich znajomość pomoże Ci w ocenie ryzyka inwestycyjnego, jakości wybranego projektu, a także pomoże rozpoznać i uniknąć oszustw.

DLACZEGO „KRYPTO”?

Sama nazwa „kryptowaluta” wzięła się z tego, że bazują one na kryptografii. Dziedzinie nauki, która zajmuje się kodowaniem i zabezpieczaniem danych. Komputery podłączone do sieci “ścigają się” ze sobą szukając rozwiązania skomplikowanego zadania matematycznego. Uzyskanie właściwego rozwiązania powoduje zatwierdzenie transakcji i dołączenie ich do łańcucha w formie nowego bloku. Wraz z założeniem nowego portfela, sieć generuje unikalny klucz prywatny, dzięki któremu do sieci dostęp ma tylko jego właściciel. Użytkownik decyduje o sposobie przechowywania swojego klucza i to on jest odpowiedzialny za jego bezpieczeństwo. Istnieje kilka rodzajów portfeli, omówię je w dalszych lekcjach tego szkolenia.

ANONIMOWOŚĆ I PSEUDOANONIMOWOŚĆ

Kryptowaluty są zróżnicowane pod względem stopnia anonimowości. Pozwolisz, że to wyjaśnię. Bitcoin ma charakter pseudo-anonimowy, a więc wygenerowany adres Twojego portfela jest identyfikatorem w sieci, natomiast historia transakcji pomiędzy portfelami ma charakter publiczny. W przypadku krypto walut takich jak np. Monero nie istnieje żadna baza danych, dzięki której można by powiązać transakcję z poszczególnymi portfelami, co czyni je całkowicie anonimowymi. Bez względu na to, którą krypto walutą się posługujemy, nikt nie wymaga od nas prawdziwych danych osobowych. Wyjątkiem od tej reguły jest używanie giełd lub w niektórych przypadkach udział w zbiórkach publicznych, tzw. ICO, które omówimy później.

DECENTRALIZACJA

Kryptowaluty są zdecentralizowane. Oznacza to, że wszystkie komputery podłączone do sieci są sobie równe i żaden nie jest faworyzowany kosztem innych. Nie istnieje też żadna instytucja, firma czy zarząd, który zatwierdzałyby lub gwarantował to, co dzieje się w ramach sieci. Gdy wyślesz swoje tokeny na wybrany adres to po potwierdzeniu tego transferu nie można się z niego wycofać. Transakcje są nieodwracalne ponieważ za wszystko odpowiada kryptografia i protokół zapisany w kodzie danej kryptowaluty i akceptowany przez wszystkich użytkowników.

OTWARTOŚĆ

Kolejną ważną cechą kryptowalut jest ich otwartość. Protokoły i oprogramowanie stojące za nimi są zwykle dostępne dla każdego. Programiści udostępniają je najczęściej na zasadzie open source dzięki czemu kod nie podlega ochronie prawnej i może być swobodnie audytowany pod kątem błędów, kopiowany lub rozwijany dalej. Jeśli chcesz możesz zainstalować wybrany portfel w każdej chwili bez względu na położenie geograficzne i stan swojego konta. Żeby to zrobić wystarczy jakikolwiek komputer lub telefon połączony z Internetem. Nie istnieją żadne bariery lub wymagania które wcześniej należałoby spełnić. Używanie wybranego oprogramowania jest równoznaczne z akceptacją zasad jego działania.

GLOBALNY CHARAKTER KRYPTOWALUT

Kryptowaluty nie znają granic, jako że są protokołami internetowymi umożliwiają transfery bez względu na położenie geograficzne, czas, porę roku. Działają 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku non-stop i podobnie jak Internet, nie da się ich wyłączyć. Wystarczy komputer z dostępem do sieci, albo telefon z zainstalowanym portfelem, aby stać się pełnoprawnym użytkownikiem. Przesłanie dowolnej ilości kryptowalut np. Bitcoin'a do kolegi mieszkającego po drugiej stronie mojej ulicy zajmuje dokładnie tyle samo czasu co w sytuacji, gdybym chciał przesłać kryptowalutę np. członkowi mojej rodziny, który mieszka w USA. Cena i czas realizacji takiej transakcji będzie w obu wypadkach taka sama.

PODSUMOWANIE

Dowiedzieliśmy się już czym są kryptowaluty i w jaki sposób rozpoznać czy dany projekt posiada ich cechy. Zarysowaliśmy też sens działania technologii stojącej za większością z nich czyli blockchainem. Nie ukrywam, że definicja stale ewoluuje i wszystkich możliwych zastosowań technologii jeszcze nie umiemy sobie wyobrazić ale poznaliśmy pięć charakterystycznych cech dla większości kryptowalut

1. Anonimowość,
2. Decentralizacja,
3. Globalność,
4. Bezpieczeństwo kryptograficzne,
5. Otwartość,

dzięki którym łatwiej odróżnisz wartościowe i pewniejsze projekty od tych bardziej ryzykownych. Ta lekcja będzie dla Ciebie bazą, która ułatwi Ci poruszanie się na tych jeszcze bardzo młodych i bardzo zmiennych rynkach.